نگرشي بر تعامل فقه و تربيت با تأکيد بر نقش فقه در تربيت

 

چکيده:  فقه و تربيت دو حوزه مهم در عرصه معارف اسلامي است و هريک نقش برجسته‌اي در زندگي انسان مسلمان دارد. اين نقش آن‌گاه برجسته‌تر مي‌شود که تعامل و تأثير متقابل اين دو مورد بررسي قرار گيرد. اين رساله به عنوان نخستين گام در صدد بررسي چگونگي اين تعامل است. اين رساله علاوه بر کليات تحقيق از سه فصل و يک جمع‌بندي و نتيجه‌گيري تشکيل شده است: در نخستين فصل به معرفي فقه پرداخته شده است. در اين فصل ابتدا واژه فقه از ديدگاه زبان‌شناسان و در اصطلاح فقها و نيز از نظر آيات و روايات مورد بررسي قرار گرفته است سپس از موضوع، اهميت، هدف و رسالت، قلمرو، و محتواي فقه سخن به ميان آمده است. فصل دوم به معرفي تربيت مي‌پردازد و در آن موضوعاتي از قبيل توصيف واژه تربيت در زبان‌هاي گوناگون (فارسي، عربي و انگليسي)، تربيت از نظر آيات و روايات، موضوع، اهداف، مباني، اصول، روشها، ارکان (مربي، متربي ومحتوا) و مراحل تربيت مورد بررسي قرار گرفته به طور فشرده معرفي و توصيف شده است. فصل سوم به بررسي امکان و چگونگي تعامل فقه و تربيت اختصاص يافته است. در اين فصل ابتدا به زمينه‌هاي مشترکي که امکان تعامل فقه و تربيت را ميسر مي‌سازد، اشاره شده سپس نقش فقه در هر يک از اهداف، مباني، اصول، روشها، ارکان و مراحل تربيت مورد بررسي قرار گرفته و در ادامه به بررسي نقش تربيت و علوم تربيتي مورد بررسي قرار گرفته ودر ادامه به بررسي نقش تربيت و علوم تربيتي در فقه پرداخته شد. در پايان رساله ضمن ارائه جمع‌بندي و نتيجه‌گيري برخي پيشنهادهاي پژوهشي که مي‌تواند بدست دهنده موضوعاتي براي پژوهش‌هاي بعدي باشد ارائه شده است.